Konferencja prasowa dla dziennikarzy o sytuacji pacjentów psychiatrycznych w Ukrainie
Konflikt zbrojny na Ukrainie dotyka wszystkie uczestniczące w nim osoby, a w sposób wyjątkowy osoby z zaburzeniami psychicznymi, ich bliskich i lekarzy. O tych problemach rozmawiali polscy i ukraińscy lekarze psychiatrzy prof. Jerzy Samochowiec, dr Marek Balicki, dr Semen Gluzman i dr Jurij Zakał. Spotkanie dla dziennikarzy zorganizował „Serwis Zdrowie". Odbyło się zdalnie przez platformę www.zdrowie.pap.pl
Prof. Jerzy Samochowiec, prorektor ds. nauki Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego i prezes Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego omówił pomoc dla pacjentów psychiatrycznych oraz ich lekarzy. Dr Marek Balicki, współtwórca polskiej ustawy przyznającej prawa pacjentom psychiatrycznym oraz wiceprzewodniczący komisji przy Rzeczniku Praw Pacjenta wyjaśnił, dlaczego sytuacja pacjentów psychiatrycznych jest szczególna. Na konferencji głos zabrali również przebywający w Kijowie i Lwowie psychiatrzy dr Semen Gluzman i dr Jurij Zakał. Dr Semen Gluzman to znany psychiatra, który w czasach ZSRR spędził kilka lat w łagrze za sprzeciw wobec tzw. psychiatrii politycznej. Jest sekretarzem Stowarzyszenia Psychiatrów Ukrainy i dyrektorem Ukraińsko-Amerykańskiego Biura Praw Człowieka. Miał kłopoty ze zdalnym połączeniem, bo tam gdzie mieszka wyłączony był prąd – połączył się tylko krótko telefonicznie. Dr Jurij Zakał jest wiceprzewodniczącym Towarzystwa Psychiatrów Ukrainy, dyrektorem ds. lecznictwa szpitala w Kulparkowie, koordynatorem opieki psychiatrycznej dla regionu Lwowa.
- Mierzymy się ze spotęgowanym problemem w psychiatrii. W ambulatorium już mamy dużo pacjentów z problemami lekowo-depresyjnymi, musimy liczyć się ze zwiększoną populacją pacjentów z zaburzeniami adaptacyjnymi. Kadra lekarzy czy psychologów nie zwiększyła się znacząco. – mówi prof. Samochowiec i dodaje – Konieczne jest zatrudnienie tłumaczy, osób które znają język ukraiński bądź rosyjski. Część uchodźców obarczanych traumą wojenną, utratą domu, bliskich i obawą przed przyszłością będzie wymagała pierwszej pomocy psychologicznej. To mogą robić nawet przeszkoleni wolontariusze. Ważne, aby pomagający dbali też o siebie. W tej sytuacji łatwo o wypalenie. Starania naszych lekarzy będą wymagały zaangażowania i wysiłku. Muszą wystarczyć na długo...
Działania wojenne mają dramatyczny wpływ na sytuację osób chorych psychicznie na Ukrainie. Niestety po raz kolejny chorzy psychicznie są grupą, która zostaje w ostry sposób doświadczona skutkami wojny, dochodzi do łamania podstawowych praw człowieka, uniemożliwiana jest ewakuacja chorych z szpitali w oblężonych miejscowościach (jak np. w Czernihowie), brakuje wyżywienia i środków pierwszej potrzeby. Uniwersalną i pilną prośbą zgłaszaną przez przedstawicieli wszystkich placówek psychiatrycznych z Ukrainy jest zapotrzebowanie na leki psychotropowe. Brak dostępu do tych leków potęguje zagrożenie zdrowia i życia chorych. Potrzebne są rozwiązania systemowe w przekazywaniu leków na Ukrainę na poziomie ministerialnym.
Europejskie Towarzystwo Psychiatryczne wraz z Polskim Towarzystwem Psychiatrycznym ustanowiło 5-punktowy „Plan Solidarności” z Ukrainą:
- Utworzenie repozytorium literatury na temat doświadczenia traumy w różnych językach, także ukraińskim.
- Utworzenie strony www z webinariami szkoleniowymi, m.in. z pierwszej pomocy psychologicznej.
- Utworzenie listy ośrodków (skupiających psychiatrów, psychologów, psychoterapeutów), którzy mogą udzielić pomocy osobom po traumie wojennej, zwłaszcza w języku ukraińskim.
- Wspieranie regionów/szpitali ukraińskich lekami psychotropowymi i innym sprzętem.
- Jest też oferta przyjęcia części pacjentów na leczenie szpitalne (poziom Ministerstwa Zdrowia i MZ innych krajów EU).
W wirze pracy jesteśmy RAZEM.
